Shangri-la

Gebogen over een landkaart, stuit je soms op een naam die de fantasie direct doet prikkelen. Nubra, een vallei diep in de Indiase Himalaya, is hier een goed voorbeeld van. Het roept onwillekeurig associaties op met het Shangri-La van James Hilton. Zijn boek, Lost Horizon, verhaalt over Britse militairen die tijdens een verkenningsvlucht boven de Himalaya verdwalen. Een noodlanding, is onafwendbaar en door puur toeval stuiten ze op Shangri-La, een paradijs omgeven door de Himalaya reuzen. Begin 20e eeuw deden in West-Europa, gevoed door de fictie van Hilton, de wildste geruchten de ronde over een verborgen vallei. De bewoners zouden er in vrede leven en zonder uitzondering extreem hoge leeftijden bereiken. Bovendien zou de geheimzinnige pater Prester John de utopische samenleving bekeerd hebben tot het christendom.

Is de Nubra vallei het Shangri-La van India? Nee, natuurlijk niet. Al is de geheimzinnigheid rond de Nubra vallei lang in stand gehouden. Pas sinds 1992 zijn toeristen welkom en dat heeft alles te maken met de strategische ligging. Nubra is het meest noordelijke puntje van India, ingeklemd tussen aartsvijand Pakistan (Kashmir) en China (Aksai-Chin). De grenzen worden hier van oudsher betwist dus is het niet zo verwonderlijk dat de Indiase regering niet zo happig is op pottenkijkers. Alleen een beperkt gedeelte van de vallei is opgengesteld voor toerisme (mits in het bezit van een geldig permit). Zelfs het maken van een foto van de "verboden zijde" leidt al tot vervelende discussies met de alom vertegenwoordigde Indiase soldaten.

De toeganspoort tot de Nubra vallei wordt gevormd door de Khardung-la. Met 5604 meter is het de hoogste pas ter wereld die is opengesteld voor gemotoriseerd verkeer. De Border Roads Organization (B.R.O.), een onderdeel van het leger, is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de infrastructuur in de noordelijke staten. Denk nu niet dat potige militairen eigenhandig een nieuwe laag asfalt aanbrengen. Nee, daar hebben zij personeel voor aangenomen. Het zijn veelal vrouwen uit de lagere kasten die het zware werk opknappen. Terwijl zij sjouwen met stenen, geeft het mannelijk personeel aanwijzingen. Van kinderopvang is vanzelfsprekend ook geen sprake. Kleine kinderen worden op de rug gebonden terwijl moeders de gaten in de weg met teer vullen.

Rijdend over de smalle bergweggetjes van Ladakh wordt al snel duidelijk dat de BRO verkeersveiligheid tot beleidspeerpunt heeft uitgeroepen. Om de paar honderd meter zijn billboards geplaatst voorzien van slogans die de weggebruiker attent moet houden. De slogans werken vooral op de lachspieren. De dichtkunst van een Nederlandse volkszanger is poëzie vergeleken bij de rijmelarij die ontspruit uit het brein van een Indiase bureaucraat. Wat te denken van: "Love thou neighbour but not while driving", "Mind your breaks or break your mind", "Fall asleep and your family will weep" of "It's not a rally, enjoy the valley". Kom er maar eens op. Of het allemaal leidt tot het gewenste effect, is maar zeer de vraag. In menig ravijn liggen wrakken die niets aan de verbeelding overlaten.

Eenmaal de Khardung-la over, ontvouwt zich een bijzonder landschap. Vanuit het dal verrijzen vertikale rotswanden. De vallei zelf is verrassend groen, al wordt vegetatie afgewisseld met zandduinen. Het is zelfs mogelijk om in het spierwitte zand een rondje te maken op een kameel. De Nubra vallei voldoet volledig aan de hooggespannen verwachtingen. We vinden een guesthouse met een prachtige tuin. Gezeten tussen de bloemen op de patio wanen we ons toch even in Shangri-La.


Afgelegde route:
Leh - Hundar (Numbra)
Hundar - Diskit - Hundar
Hundar - Leh